بهترین اعمال و افعال در ماه مبارک رمضان

ماه مبارک رمضان یکی از برترین ماه‌های قمری است که نزد پروردگار و مسلمانان دارای احترام و اهمیت خاصی می‌باشد. چنانکه در دعای مخصوص این ماه می‌خوانیم: «… و هذا شهر عظمته و کرمته و شرفته و فضلته علی الشهور…».

مومنان جهت بهره‌مندی از فیوضات ماه مبارک رمضان با زمینه‌سازی و آمادگی معنوی در ماه رجب و شعبان به آن وارد می‌شوند. با حلول این ماه و انجام عبادات سفارش شده اعم از روزه داری، شب زنده‌داری، تلاوت قرآن و دعا و … جان و روح خود را در سرچشمه زلال رحمت الهی شستشو می‌دهند و کسب فیض می‌کنند و با ترک گناه و تزکیه نفس قلب خود را پاک و سرشار از نور و یاد خدا می‌گرداند.

مهمانان این ماه عظیم‌الشأن، جایگاه ویژه‌ای نزد پروردگار عالمیان دارند، به طوری که ضیافت الله نامیده شده و دارای اعمال و افعالی است که مومن با بکار بستن آنها می‌تواند در جوار قرب الهی مأوا بگیرد. در این مقاله جهت بهره‌مندی از فضایل و برکات ماه مبارک رمضان ، با استناد به آیات و روایات به مباحث پیرامون آن می‌پردازیم.

فضائل بهترین ماه خدا

ماه مبارک رمضان تنها ماهی است که نامش در قرآن کریم آمده است. در باب فضائل این ماه، امام رضا (ع) از پدران بزرگوارشان از اميرالمؤمنين (ع) نقل فرمودند كه: «روزى پيامبر اكرم (ص) سخنرانى كرده، فرمودند: «اى مردم، ماه خدا با بركت‏ و رحمت و مغفرت به شما رو كرده است، ماهى كه نزد خدا از تمام ماه‌ها برتر است و روزهايش بهترين روزها و شب‌هايش بهترين شب‌ها و ساعاتش بهترين ساعات است و آن ماهى است كه در آن ماه به مهمانى خدا دعوت شده‌‏ايد و در آن از اهل كرامت خدا گشته‌‏ايد.

نفس‌هايتان در اين ماه تسبيح و خوابتان در آن عبادت است و اعمالتان در آن مقبول است و دعايتان مستجاب، پس با نيّت‌هاى صادق و قلب‌هاى پاك از خدا بخواهيد كه شما را به روزه گرفتن و تلاوت آيات قرآن موفّق نمايد[1]».

چگونه می توان از برکات ماه مبارک رمضان بهره جست؟

انسان در ابتدا با خودداری کردن از خوردن و آشامیدن در اجرای یکی از فرامین الهی قدم برمی‌دارد. سپس با کنترل چشم، حفظ گوش و زبان از خطا و گناه نفس خود را از صفات رذیله پاک می‌کند. او که با تصفیه دل از رذائل اخلاقی، آن را از غیر محبت خدا خالی می‌کند، با شب زنده داری و مراقبت بر دعاهای پرفیض این ماه مبارک وجود خود را از نعمات الهی سیراب نموده و با مداومت بر تلاوت قرآن، به تمام معنا از این فیض عظیم بهره می‌برد و مهیای شب‌های قدر می‌شود تا تقدیر خود را رقم بزند.

حضرت رسول اکرم (ص) در خطبه شعبانیه می‌فرمایند:‌ «فَإِنَّ الشَّقِیَّ مَنْ حُرِمَ غُفْرَانَ اللَّهِ فِی هَذَا الشَّهْرِ الْعَظِیمِ[2]»، براستی شقی و بدبخت، آن کسی است که در این ماه بزرگ، از آمرزش خدا بی‌بهره شود.

رحمت بی‌پایان پروردگار به روزه داران در ماه مبارک رمضان

ربّ جلیل در ماه ضیافت خود سفره خیر و برکت گسترانیده و بنده‌ای که به سوی او روی آورده، دریای بی‌کران رحمتش را نصیبش می‌گرداند. رسول اکرم (ص) می‌فرمایند: «ماه مبارک رمضان ابتدایش رحمت و میانه‌ اش مغفرت و پایانش آزادى از آتش جهنم است[3]».

رمضان الکریم چنان مقامی نزد پرودگار عالمیان دارد که بهترین‌ها را برای مهمان خود در نظر می‌گیرد، به طوری که رسول خدا (ص) می‌فرمایند: «لَوْ یَعْلَمُ الْعَبْدُ ما فِی رَمَضانِ لَوَدَّ اَنْ یَکُونَ رَمَضانُ السَّنَة[4]»، چنانچه بنده اهمیت ماه رمضان را می‌دانست که چه برکتى در آن وجود دارد، آرزو می‌کرد که ای کاش تمام سال، ماه مهمانی خدا باشد.

بسته شدن درهای دوزخ به برکت آغاز ماه مبارک رمضان

با شروع ماه مبارک رمضان خداوند مهربانی را در حق بندگان به نهایت می‌رساند. در شب اول تمام گناهان آن مومنی که می‌خواهد روزه بگیرد را می‌بخشد و بخشش‌های او برای بنده‌اش در شب‌های بعد ارتقاء درجات‌ است.

از پیامبر اسلام (ص) راویت شده: «إذَا طَلَعَ هِلاَلُ شَهْرِ رَمَضَانَ فُتِحَتْ أَبْوَابُ اَلسَّمَاءِ وَ أَبْوَابُ اَلْجِنَانِ وَ أَبْوَابُ اَلرَّحْمَةِ وَ غُلِّقَتْ أَبْوَابُ اَلنَّارِ[5]»، چون هلال ماه رمضان پدید آید درهای آسمان و درهای بهشت و درهای رحمت گشوده شود و درهای دوزخ بسته گردد.

درب مخصوص ورود روزه داران به بهشت

جایگاه روزه‌داران نزد خداوند بسیار خاص و والاست. به طوری که به فرموده حضرت ختمی مرتبت،‌ محمد مصطفی (ص) برای ورود روزه‌داران به بهشت دری بنام «رَیّان» از سوی مهربان بی همتا در نظر گرفته شده که با شکوه و جلال از آن وارد فردوس برین می‌شوند. «اِنَّ لِلْجَـنَّةِ بابا يُدْعى الرَيّانُ لا يَدْخُلُ مِنْهُ اِلاَّ الصّـائِمُونَ[6]»، براى بهشـت درى است بنـام «ريّـان» كه از آن فقط روزه داران وارد مى‌شوند.

بهترین اعمال و افعال در ماه مبارک رمضان

پیامبر خدا (ص) در روز پایانی شعبان برای ورود به ماه مبارک رمضان خطبه ای ایراد فرمودند که در آن به اصحاب و یاران خود دستورالعمل‌هایی برای بهره‌مندی از این ماه بیان کردند. در فرازی از این خطبه گهربار آمده است:

«وَ اذْکُرُوا بِجُوعِکُمْ وَ عَطَشِکُمْ فِیهِ جُوعَ یَوْمِ الْقِیَامَةِ وَ عَطَشَهُ وَ تَصَدَّقُوا عَلَی فُقَرَائِکُمْ وَ مَسَاکِینِکُمْ وَ وَقِّرُوا کِبَارَکُمْ وَارْحَمُوا صِغَارَکُمْ وَ صِلُوا أَرْحَامَکُمْ»،

در این ماه:
۱. با گرسنگی و تشنگی خود، گرسنگی و تشنگی روز قیامت را به یاد آورید؛
۲. به فقیران و درماندگان کمک و یاری کنید؛
۳. به بزرگان احترام کنید؛
۴. با کودکان‌تان ملاطفت و مهربانی کنید؛
۵. با خویشاوندان رفت و آمد داشته باشید.

آثار و برکات معنوی روزه در آیات قرآن

یکی از فضیلت‌هایی که برای مسلمانان و مومنان در قرآن کریم بیان شده روزه‌داری است که در آیه ۳۵ سوره احزاب به آن اشاره شده است.

در این آیه افرادی که این فضایل را داشته باشند مشمول مغفرت و اجر عظیم پروردگار مهربان قرار می‌گیرند: «وَالصَّائِمِينَ وَالصَّائِمَاتِ وَالْحَافِظِينَ فُرُوجَهُمْ وَالْحَافِظَاتِ وَالذَّاكِرِينَ اللَّهَ كَثِيرًا وَالذَّاكِرَاتِ أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ مَغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِيمًا»، مردان و زنان روزه‌دار و مردان و زنان با حفاظ خوددار از تمایلات حرام و مردان و زنانی که یاد خدا بسیار کنند، بر همه آنها خدا مغفرت و پاداشی بزرگ مهیا ساخته است.

اهمیت روزه

هدف اصلی از روزه‌داری، رسیدن به تقوای الهی است. روزه لجام متقین، سپر جهاد کنندگان با نفس و ریاضت ابرار و مقربین درگاه حضرت حق جلّ جلاله است. مومن با روزه شیطان در بند کشیده را از پیروی مأیوس می‌کند و روح خود را جلا می‌بخشد. 

روزی رسول اکرم (ص) به یاران خود فرمودند:

«أ لَا أُخْبِرُكُمْ بِشَيْ‏ءٍ إِنْ أَنْتُمْ فَعَلْتُمُوهُ تَبَاعَدَ الشَّيْطَانُ مِنْكُمْ تَبَاعُدَ الْمَشْرِقِ مِنَ الْمَغْرِبِ قَالُوا بَلَى قَالَ الصَّوْمُ يُسَوِّدُ وَجْهَهُ وَ الصَّدَقَةُ تَكْسِرُ ظَهْرَهُ وَ الْحُبُّ فِي اللَّهِ وَ الْمُوَازَرَةُ عَلَى الْعَمَلِ الصَّالِحِ يَقْطَعَانِ دَابِرَهُ وَ الِاسْتِغْفَارُ يَقْطَعُ وَتِينَه[7]».

آیا شما را از چیزی خبر ندهم که اگر به آن عمل کنید، شیطان از شما دور شود چندان که مشرق از مغرب دور است؟ عرض کردند چرا؛ فرمودند: روزه، روی شیطان را سیاه می کند و صدقه، پشت او را می‌شکند و دوست داشتن برای خدا و یاری در کار نیک، ریشه‌ی او را می‌کَنَد و استغفار شاهرگش را می‌زند.

چرا روزه می‌گیریم؟

مومن برای رسیدن به بهترین ضیافت‌ها، یعنی ضیافت قرب باید از خواسته‌های دل و تمایلات فاصله بگیرد. در این مسیر باید فداکاری کرد و تمرین داشت. روزه داری نشانه اخلاص انسان است. همان طور که بانوی دو عالم،

حضرت زهرا (س) می‌فرمایند: «وَ الصِّیامَ تَثْبیتاً لِلْاِخْلاصِ[8]»، خداوند برای تثبیت اخلاص در قلب مومنان روزه را واجب کرد.

با توجه انسان به برکات روزه، برای او روشن خواهد شد که روزه یکی از موهبات الهی است که خداوند به بنده خود هدیه کرده و آن را به عنوان یک تکلیف برای او قرار داده است. اطاعت از پروردگار و انجام این تکلیف الهی خود هدیه‌ای از سوی مومن به محضر پروردگار است.

یکی از برکات روزه برای مومن این است که متقی می‌شود و خداوند نوری در قلب او قرار می‌دهد که با آن در مسیر بندگی حرکت کرده، حق را از باطل تشخیص می‌دهد، حقایق را درک می‌کند و گرفتار وسوسه‌های شیطان نمی‌شود. در نهایت خداوند غفار او را می‌آمرزد و مومن به فلاح و رستگاری می‌رسد.

در سفر معراج در پاسخ به سوال پیامبر خدا (ص) در مورد اثر روزه، خداوند فرمود:‌ «ثمره روزه حکمت، حفظ قلب، تقرب به من، سبکباری، حق‌گویی، و بی‌پروایی از سخت و آسان زندگی است‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌[9]».

برکات روزه

• تمرین برای تقوا و پرهیزکاری
• تضمین سلامتی جسم
• اظهار عبودیت به درگاه خدا
• تذکر به معاد
• همدردی با فقرا و مساکین
• سبب مغفرت گناهان
• عاملی برای نجات از دوزخ
• کسب صفای نفس
• اداء سپاسگزاری به درگاه خدا
• عاملی برای خشوع و گریه به درگاه خدا
• تخفیف در حسابرسی قیامت
• استجابت دعاها
• گرفتن الهامات علمی و غیبی در شب قدر
• تمرین صبر و مبارزه با شهوات
• زکات بدن

انواع روزه

۱- روزه عوام: خویشتن‌داری از مبطلات روزه (خوردن و آشامیدن و کنترل شهوت)؛

۲- روزه خواص: علاوه بر روزه عوام، خودداری دست و پا، چشم و گوش از گناه و معصیت؛

۳- روزه خاص الخاص: علاوه بر روزه خواص، محافظت از دل که از یاد خدا غافل نشود و تصفیه آن از رذایل اخلاقی؛ این روزه انبیاء، صدیقین و مقربین است که روزه قلب و فکر می‌گیرند.

برخورداری از ثواب روزه‌داران برای کسانی که امکان روزه گرفتن ندارند

دامنه رحمت الهی در ماه مبارک رمضان آنقدر وسیع است که حتی افرادی که با عذر شرعی امکان روزه گرفتن ندارند، با انجام افعالی ثواب روزه‌داری را در پرونده اعمال خود ثبت می‌کنند. فرد وقتی نسبت به روزه اشتیاق دارد اما امکان انجام آن را ندارد عین ثواب است و نزد خداوند ارزشمند است.

او می تواند خود را به ذکر مشغول کند و از خداوند درخواست کند که او را جزو روزه داران قرار دهد. همچنین با پرداخت صدقه و دعوت مومنین به افطار از این خیر عظیم توشه برگیرد.

ویژگی ممتاز قرآئت قرآن در ماه مبارک رمضان

تلاوت قرآن از دیگر اعمالی است که در ماه رمضان به آن سفارش و تأکید شده است. رسول خدا (ص) در خطبه نورانی شعبانیه دو درخواست از محضر خداوند دارند:

۱- توفیق بر روزه؛

۲- تلاوت کتاب خدا.

امام رضا (ع)‌ نیز می‌فرمایند:‌ «مَنْ قَرَأَ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ آيَةً مِنْ كِتَابِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ كَانَ كَمَنْ خَتَمَ اَلْقُرْآنَ فِي غَيْرِهِ مِنَ اَلشُّهُورِ[10]»، هر کس در ماه رمضان یک آیه از کتاب خدای عزّوجل بخواند، مثل این است که در ماه‌هاى دیگر قرآن را ختم کرده باشد.

راه‌های انس با قرآن

انسان برای مأنوس شدن با قرآن کریم می‌تواند خود را مقید به انجام اموری کند و نتیجه آن به مرور زمان خواهد دید. مداومت بر تلاوت (حداقل روزانه ۵۰ آیه)، همراه داشتن قرآن، نگاه کردن به قرآن، رجوع و مطالعه به قرآن، خواندن تفسیر و توجه به معانی آیات، تدبر در آیات کلام الله، معیار قرار دادن قرآن در امورات زندگی، استماع تلاوت قاریان و … از آن دسته راهکارهاست.

در ماه مبارک رمضان زمینه دریافت حقایق قرآن و تجلی خداوند در قلب مومن ایجاد می‌شود و با انس با آن در این ماه، باب رحمت برای او باز ‌می‌گردد.

شب زنده‌داری در ماه مبارک رمضان

یکی دیگر از عباداتی که در ماه مبارک رمضان به آن سفارش زیادی شده و انسان باید به آن توجه کند نمازهای نافله بخصوص نماز شب است. برای افرادی که در طول سال به نماز شب اهتمام ندارند فرصتی خوبی است که با تمرین در بهترین ماه خدا برای ماه‌های دیگر سال نیز این منفعت معنوی را استمرار بخشند.

هر گنج سعادت که خدا داد به حافظ                از یُمن دعای شب و ورد سحری بود

انجام این عبادت سراسر خیر و برکت، بسی دشوار است اما توفیقی بزرگی است که بزرگان دینی و علمای ربانی محرومیت از این توفیق را مصیبتی عظیم و دردناک تلقّی می‌کنند.

پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: «نماز شب، مايۀ خشنودى خداوند و محبّت فرشتگان مى‌شود و سنّت پيامبران، نور معرفت، ريشۀ ايمان و موجب آسودگى بدن‌ها و نفرت شيطان و سلاحى در برابر دشمنان است و موجب اجابت دعا و پذيرش اعمال، بركت در روزى و شفيع ميان نماز شب‌خوان و مَلَک الموت است، و چراغى در گور او، بسترى در زير پهلويش، پاسخى براى منكر و نَكير، و مونس و بازديد كننده‌اى در گور اوست.

در ادامه حضرت رسول اکرم (ص) می‌فرمایند: پس چون روز قيامت شود، نماز شب، سايه‌اى بر فراز او و تاجى بر سرش، جامه‌اى بر تنش، نورى پيشاپيشِ او، و پرده‌اى ميان او و آتش مى‌شود[11]».

ماه مبارک رمضان بهترین فرصت برای خودسازی

گاهی در آیات و روایات از روزه به صبر تعبیر شده؛ زیرا روزه تمرین صبر و استقامت در برابر خواسته‌های نفسانی و روشی برای کنترل شهوت است. پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: «ای جوانان هر کدام از شما که قدرت ازدواج دارد پس بر آن اقدام کند و هر کسی که قدرت آن را ندارد، به روزه روی آورد؛ چرا که روزه برای او کنترل کننده است[12]».

روزه، نجات‌بخش انسان از امیال نفسانی است. مومن با روزه‌داری و تمرین و ممارست، نفس خود را پاک می‌کند و به حکمت و معرفت و یقین می‌رسد.

جالب این که روزه فقط مختص ماه مبارک رمضان نیست، بلکه در ایام دیگر نیز سفارش شده و آنقدر در ایجاد آمادگی و خودسازی اهمیت ویژه‌ای دارد که پیامبر خدا (ص) دو ماه رجب و شعبان را برای رسیدن به خیر کثیر در ماه رمضان، روزه می‌گرفتند.

جایگاه دعا و عبادات در ماه مبارک رمضان

در فرهنگ اسلامی دعا از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین عبادات بشمار می‌رود. دعا یکی از نزدیک‌ترین راه‌های ارتباط با خداوند است. انسان با دعا دل از همه شسته و خالصانه معبود خود را صدا می‌زند و به درگاه او تضرع می‌جوید. ماه رمضان بهترین موقعیت برای دعا و نیایش به درگاه خداوند است که با یک برنامه‌ریزی درست می‌توان از این فرصت نهایت استفاده را برد.

امیرالمومنین علی علیه‌السلام می‌فرمایند:«عَلَيْكُمْ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ بِكَثْرَةِ الِاسْتِغْفَارِ وَ الدُّعَاءِ فَأَمَّا الدُّعَاءُ فَيَدْفَعُ عَنْكُمْ بِهِ الْبَلَاءَ فَأَمَّا الِاسْتِغْفَارُ فَتُمْحَى بِهِ ذُنُوبُكُمْ[13]»‏، بر شما باد در ماه مبارک رمضان به دعا و استغفار فراوان؛ چراکه دعا بلا را از شما دفع می‌کند و استغفار وسیله آمرزش شما می‌باشد. در این ماه شریف دعاهایی با مضامین عالی و پرمعنا از ائمه معصومین (ع) به شیعیان سفارش شده است.

از جمله آن دعای افتتاح است که در آن عباراتی زیبا با موضوعاتی چون معارف دینی، توحید، توکل، تمجید و تسبیح خداوند آمده است. همچنین دعاهای روزانه و دعاهایی بعد از نمازهای واجب با عبارتی کوتاه، اما سراسر معرفت در نظر گرفته شده است و دعای سحر که در آن ساعات روحانی ارتباطی عمیق بین عبد و معبود برقرار می‌سازد.

بنابراین فرد می‌تواند دعایی را انتخاب و برای انس بیشتر با خداوند آن را بخواند. نیاز نیست فرد تمام وقت خود را به دعا بگذراند و بر این کار اصرار ورزد؛ چراکه عمل کم مداوم اثر بهتری نسبت به عمل زیاد مقطعی دارد.

تصمیم جدی برای ترک گناه در ماه رمضان

ماه مبارک رمضان بهترین فرصت برای توبه و پاک شدن از گناهان است. برای درک معارف این ماه، با غنیمت شمردن این فرصت و تصمیم جدی برای ترک گناهان، می‌بایست توبه کرد و از خداوند طلب یاری داشت. سپس مراقب اعضا و جوارحش بود تا مرتکب گناه نگردند. 

پیامبر اکرم صلی‌الله‌وعلیه‌وآله‌وسلم بعد از این که خطبه ماه رمضان را قرائت فرمود، امام علی (ع) به ایشان عرض کرد: برترین اعمال در ماه رمضان چیست؟ حضرت فرمود: «… أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِى هَذَا الشَّهْرِ الْوَرَعُ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ»،برترین اعمال در ماه مبارک رمضان ترک گناه است.

نکته مهم این است که در این ماه اجر و ثواب بسیاری برای اعمال از قبیل اقامۀ نماز واجب، مستحبی، یتیم‌نوازی و … در روایات آمده است، اما بهترین اعمال ترک گناه بیان می‌شود. روزه سپر مومن و حائل بین او و جهنم است و مقصد و نهایت روزه برای مومن، رسیدن او به تقوای الهی است.

انسان با محور قرار دادن خداوند و توکل به او در همه امور زندگی، از گناه و لذت نفس می‌گذرد، و با ترک گناه ظلمت قلب را به نورانیت تبدیل ‌می‌نماید. قلبی که با خدا معامله کرده و نور الله در آن باشد دیگر ظلمت و تاریکی در آن راه ندارد.

شب‌های قدر

شب‌های پر فیض قدر، شب‌های برنامه‌ریزی و آمرزش گناهان است. فضیلت این شب در سوره قدر و ۶ آیه ابتدای سوره دخان آمده است. این شب از هزار ماه بهتر است و اعمال نیک در آن شب‌ها از عمل در هزار ماه برتر است. بهترین عمل در این شب‌ها مذاکره علمی و شناخت معارف دینی، تدبر در آیات قرآن، شب زنده‌داری، دادن صدقه، انجام صله رحم، دستگیری از مومنان و … است.

در این شب‌ها امور و مقدرات، هر کدام جداگانه و روز به روز تعیین می‌شود. تمام امور حکیمانه است. مقدراتی که به خداوند مربوط است نه اعمال تکلیفی که انسان در انجام یا ترک آن باید تصمیم بگیرد. خداوند امکانات را در اختیار بندگان خود قرار می‌دهد خواه آنها عمل کنند یا نکنند.

شب‌های منحصر به فرد قدر، شب نزول ملائکه و روح القدس به اذن پروردگار است. ارسال ملائکه به زمین رحمتی از سوی پروردگار عالم است. خداوند در این شب‌ها منتظر دعای بندگان است و آنها را می‌شنود و او که علیم است می‌داند کدام حاجات به نفع بنده‌اش بوده و آن را مستجاب می‌کند. اگر مومن پس از دعا،‌ به علم خداوند اعتماد کند، بهترین تصمیم تقدیرش خواهد شد.

بنابر فرموده پیامبر اکرم (ص) روح القدس در زمان حیات پیامبر بر ایشان، سپس بر امیرالمومنین (ع) و بعد از ایشان بر ائمه معصومین (ع) و در حال حاضر بر وجود مبارک حضرت بقیة الله الأعظم (عج) نازل و تمام مقدرات شب قدر به حضرت ارائه می‌شود. حضرت پرونده اعمال شیعیان را می‌بینند و همانند پدری مهربان برای فرزند، دعا می‌کنند و خیر می‌خواهند. این ماجرا تا طلوع صبح ادامه دارد و فرشتگان و نور الهی فضا را پر کرده است.

از اعمال شب‌های قدر، توجه به صاحبان این شب‌هاست. همچنین تلاوت قرآن، ذکر صلوات، نیایش و توسل به حضرت صاحب الزمان (عج) و دعا برای فرج و سلامتی ایشان است.

برای درک شب‌های قدر به فرموده امام صادق (ع) باید حضرت زهرا (س) را شناخت؛ زیرا غضب خدا در غضب فاطمه است و رضای او در رضای فاطمه.

مقدرات در شب نوزدهم رقم می‌خورد، اما پرونده تقدیر یک ساله هنوز باز است، بنده با تضرع و انابه و دعا از فرصتی که خدا در اختیارش قرار داده، استفاده می‌کند و گاه مقدرات با یک دعا و یا یک صدقه تغییر می‌کند. در شب بیست و یکم نقض و ابرام تثبیت و نهایت در شب بیست و سوم امضا و نهایی می‌گردد.

گــــــر گـــــدا کاهـــل بــــــــود        تقصیـــر صـــاحبخــــانه چیـــــست

سخن آخـر

در پایان باید گفت ماه مبارک رمضان، ماه رحمت، نعمت و مغفرت، بهترین فرصت برای خودسازی است و رسیدن به قرب الهی است. انسان با کم کردن کارهای روزانه و داشتن برنامه‌ای صحیح از فیوضات آن منتفع گردد و با دعا و توسل به اهل بیت (ع) بالاخص حضرت ولی عصر(عج) بهترین تقدیرها را در شب‌های قدر برای خود رقم بزند.

هر مسلمان با جدی گرفتن فریضه واجب روزه و انجام آن علاوه بر بهره‌مندی از برکات عمل به آن فریضه، از برکت اطاعت از امر خدا نیز برخودار می‌شود و هزار برابر پاداش خواهد گرفت.

مومن با تمرین و مداومت بر اعمال و افعال سفارش شده در ماه مبارک رمضان ولو اندک، ملکه تقوا در وجودش ایجاد شده و دستاوردهای عظیمی در ضیافت الله بدست آورده، او باید برای حفظ آن از خدا مدد بخواهد و با رفاقت با او، نام خود را در زمره پرهیزکاران ثبت نماید.

یک پیشنهاد برای شما

اگر دغدغه روزه‌داری و بهره‌مندی از ماه میهمانی خدا را دارید؛ اگر می خواهید بهترین برنامه‌ریزی را برای ماه رمضان داشته باشید یا دوست دارید راه‌های حفظ دستاوردهای ارزشمند این ماه را بدانید به شما توصیه می‌کنیم دوره رایگان (( مهمانی خدا ))، که دکتر سیدمحسن میرباقری تدریس می‌کنند را حتما ببینید. اینجا کلیک کنید

---

[1] . عيون ‏أخبار الرضا، ج ۱، ص ۲۹۵

[2] . عيون أخبار الرِّضا : ۱/۲۹۵/۵۳

[3] . بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۲

[4] . بحارالانوار، ج ٩٣، ص ٣٤٦، ح ١٢

[5] . کافی، ج ۴، ص ۶۷

[6] .وسائل الشیعه، ج ۷، ص ۲۹۵

[7] . امالی صدوق، ص ۱۱۷

[8] . بحارالانوار، ج۲۹، ص ۲۲۳

[9] . ارشاد القلوب، ج ۱، ص۱۹۹

[10] . بحارالانوار، ج ۹۳، ص۳۴۱

[11] . بحار الأنوار: ج۸۷ ص۱۶۱ ح۵۲

[12] . بحارالانوار، ج ۱۰۰، ص۲۲۰، ح۳۰

[13] . وسائل الشیعه، ج ۱۰، ص۳۰۸