آثار خواب پس از هیجان

در طب سنتی و آموزه‌های اسلامی آدابی را برای خوابیدن بیان می‌کنند. یکی از این آداب پرهیز از خواب پس از هیجان است در این مقاله ضمن بررسی این موضوع به عناوین زیر می‌پردازیم:

• خواب پس از هیجان
• کارکرد خواب
• آثار خواب پس از هیجان
• راه کارهای پیشگیری از هیجان
  • پرهیز از تماشای فیلم پرهیجان
  • پرهیز از شب نشینی و مشاجره
  • دوری از مشغله های صوتی و تصویری
  • خواندن داستان آرامبخش

خواب پس از هیجان

یکی از نکات خیلی مهم که توجه و دقت به آن می‌تواند کیفیت خواب شما را بالا ببرد، این است که کارهای پر هیجان را برای انتهای شب، نزدیک به خواب نگذارید.

کارکرد خواب

ما می‌خواهیم با خواب چه کار بکنیم؟ می‌خواهیم هنگام خواب، روح را به آرامی به باطن بدن برگردانیم، به آن فرصت بدهیم که درون بدن، در قسمت باطن یعنی اطراف قلب آرام بگیرد و قوای خود را تجدید بکند که وقتی روح قوای خود را تجدید کرد، کل اندام‌ها هم تجدید قوا می‌شوند و بتواند وقتی بیدار شد، مجدداً با قوایی تازه و در حداکثر توان، کارهای خود را انجام بدهد.

 به این وسیله ما تمامی اندام‌ها را هم به یک نقطه‌ای از آرامش و سکون می‌رسانیم و آمادۀ فعالیت مجدد می‌کنیم. حالا هر کاری که منجر به این بشود که این آرامش، این سکون در درون برای روح، اتفاق نیفتد، این عملیات را مختل بکند، مخل خواب است. یعنی کیفیت خواب را خراب می‌کند و هر رفتاری که  موجب بشود آرامش جسمی و روحی ما قبل از خواب به هم بریزد، باعث می‌شود که وقت خواب هم هنوز روح ما مشغول حل و فصل مطلبی باشد که برای او حرارت و هیجان ایجاد کرده است.

بسته به آن شدت هیجانِ آن فعل، آن کار، آن تصویر، آن تعریف خاصی که آخر شب شده است، هر چیزی که یک هیجان خاص ایجاد کرده است، بنابر شدت و مقدار آن هیجان، روح ساعاتی از طول شب به آن مشغول می‌ماند.

آثار خواب پس از هیجان

گاهی وقت‌ها یک ساعت اول فرد یا اصلاً نمی‌تواند بخوابد یا خواب عمیقی پیدا نمی‌کند یا حتی اگر ظاهراً به خواب هم برود با دیدن رؤیاهای مربوط به آن مطلب مطرح شده، نشان می‌دهد که روح بسیار مشغول به آن شده است و حالت آرامش پیدا نکرده است. ممکن است این یک ساعت و دو ساعت و سه ساعت و حتی تا صبح بیدار ماندن یا هوشیار ماندن روح منجر بشود و باعث بشود که صبح روح هیچ اثر مثبتی از آن خواب شب به دست نیاورده باشد. بنابراین بهترین کار این است که ما آرامش جسمی و روحی را قبل از ساعات خواب برقرار بکنیم.

راه کارهای پیشگیری از هیجان

۱. پرهیز از تماشای فیلم پرهیجان

یک نکتۀ کاربردی به شما بگویم. سعی بکنید به هیچ وجه فیلم‌های پر هیجان و احساسی آخر شب دیده نشود. این سریال‌هایی که خیلی عواطف را تحریک می‌کند یا خیلی ذهن را مشغول می‌کند، فیلم‌ها و غیره به هیچ وجه آخر شب دیده نشود.

۲. پرهیز از شب نشینی و مشاجره

تعاریف هیجانی و دور هم نشینی‌هایی از خاطرات و غیره‌ای که باعث هیجان و بلند شدن روح می‌شود، این‌ها را آخر شب انجام ندهید. دعواهای خانگی، مشاجره‌ها که ممکن است حالا به فرزندان منتقل بشود، به جوان‌ها منتقل بشود و غیره این‌ها را نگذارید آخر شب انجام بدهید. کلاً نباشد ولی بدترین وقت آن آخر شب است. مهمانی‌های شلوغ و مشغول کننده را هم به هیچ وجه در آخر شب قرار ندهید. این‌ها باعث می‌شود که روح ناآرام بماند و فرد نتواند به خواب خوبی برود.

۳. دوری از مشغله های صوتی و تصویری

 خصوصاً کودکان و جوانانی که موضوع بحث ما هستند، نیاز دارند که ابتدای شب یک خواب عمیق و راحت را پیدا بکنند. سعی بکنید یک ساعتی قبل از خواب تلویزیون را خاموش بکنید، همۀچیزهایی که مشغله‌های صوتی، تصویری و سایر حواس را ایجاد می‌کنند را خاموش بکنید. افراد خانواده دور همدیگر یک دور هم نشینی خیلی آرام و صمیمی با حداقل میزان تنش و هیجانات داشته باشید و در یک حالتی از آرامش قرار بگیرید.

۴. خواندن داستان آرامبخش

مثلاً فرض کنید خواندن یک داستان آرامبخش قبل از خواب یا یک تعریف بسیار ملایم و آرامبخش قبل از خواب کنار فرزندان داشته باشید، این می‌تواند خیلی آرام روح بچه‌ها را به درون هدایت بکند، راهنمایی بکند و در حالتی از آرامش قرار بدهد و این آرامش و سکون فرد را آماده بکند برای این که فردا دوباره فعالیت‌های خود را با حداکثر قوا از سر بگیرد و فایدۀکامل را از خواب شب خود ببرد.

دکتر مژده پورحسینی