اعمال انسان چگونه ثبت و ضبط می‌شود؟
فهرست مطالب این مقاله را ببینید
اعمال انسان در این دنیا ثبت و ضبط می‌شود و در قیامت به انسان نشان داده می‌شود. فرشتگان الهی ابتدا از اعمال صورت برداری و صدا برداری می‌کنند و بعد ارزش گذاری و بایگانی صورت می‌گیرد. در این مقاله به بررسی شیوه ثبت و ضبط اعمال پرداخته و به سوالات زیر پاسخ می‌دهیم:
- توجه به قیامت، در رفتار انسان چه نقشی خواهد داشت؟
- خداوند چگونه انسان را نسبت به اعمالش باخبر می‌کند؟
- اعمال انسان چگونه برایش آشکار می‌شود؟
چکیده
- عملکرد ما نسبت به فرامین الهی ثبت و ضبط خواهد شد و خداوند ما را از آن آگاه خواهد کرد.
- خداوند چگونه انسان را نسبت به اعمالش باخبر می‌کند:
- صورت برداری: ملائکه اعمال را دریافت و صورت‌‌برداری می‌کنند.
- صدابرداری: تمام کلمات و الفاظی که به کار می‌بریم توسط مراقبی ضبط می‌شود.
- ارزش‌گذاری و بایگانی: پس از دریافت هر عملی ارزشی برای آن در نظر گرفته می‌شود سپس در نامه اعمال ثبت می‌شود.
روشن شدن و آگاهی از اعمال انسان
در سوره لقمان بعد از دستوراتی درباره احسان به والدین و سپاس‌گزاری از آنها آمده است:
«ثُمَّ إِلَيَّ مَرجِعُكُم فَأُنَبِّئُكُم بِما كُنتُم تَعمَلونَ»[1]
بازگشت همه شما به سوی من است من شما را به آنچه عمل مى‌کردید، آگاه خواهم ساخت.
بدانید که این دستور العمل‌ها درباره والدین و تبعیت از اهل هدایت راهکاری نورانی است که برای شما بیان می‌کنیم. چه از این دستورات پیروی کنید و چه نکنید در روز قیامت از آن آگاه خواهید شد و اثر آن را خواهید دید.
اینجا سؤالی مطرح می‌شود که چگونه ما را نسبت به اعمالمان آگاه می‌کنند؟ پاسخ این سؤال در آیات دیگری آمده است. به این بیان که ما اعمال خود را خواهیم دید. در سوره زلزال می‌فرماید:
«يَومَئِذٍ يَصدُرُ النّاسُ أَشتاتًا لِيُرَوا أَعمالَهُم»[2]
در آن روز مردم گروه گروه از زمین خارج می‌شوند تا اعمال خود را ببینند.
«فَمَن يَعمَل مِثقالَ ذَرَّةٍ خَيرًا يَرَهُ»
اگر کسی به اندازه سنگینی یک ذرّه، عمل خیری انجام داده باشد می‌بیند،
«وَ مَن يَعمَل مِثقالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ»
و اگر کسی به اندازه وزن یک ذرّه‌ای عمل شرّی انجام داده باشد آن را نیز خواهد دید.
اعمال انسان چگونه برایش آشکار می‌شود
اینکه چطور خداوند انسان را به آنچه کرده است خبر می‌دهد بحث قرآنی مفصلی است. ولی در این مقاله به طور مختصر در مورد آن اشاره‌ای می‌کنیم:
1- صورت برداری از اعمال انسان:
اعمال ما به تعبیر قرآن توسط ملائکه دریافت می‌شوند. آنها این اعمال را ابتدا صورت برداری می‌کنند، چون در قیامت ما اعمال خود را می‌بینیم. در حدیثی در ذیل آیه 13 سوره مبارکه اسراء می‌فرماید: مردم در قیامت اعمال خود را به گونه‌ای می‌بینند که گویا همین حالا مشغول انجام آن عمل بودند.[3] پس ما می‌بینیم چه کرده‌ایم و اعمالمان در آنجا به ما نمایش داده می‌شود.
2- صدا برداری:
خداوند در سوره «ق» می‌فرماید که «ما يَلفِظُ مِن قَولٍ إِلّا لَدَيهِ رَقيبٌ عَتيدٌ»[4]؛ کلمه‌ای به تلفّظ نمی‌آید مگر اینکه مراقبی در آن لحظه آماده است تا اعمال شما را دریافت کند. پس در روز قیامت نشان می‌دهند که من بر سر پدر خود داد زدم یا با او بلند سخن گفتم. آنجا انسان می‌بیند که چقدر خسران به دنبال چنین اعمالی است. در آنجا انسان خود را در حال معصیت می‌بیند و این خیلی سخت است.
پس در قیامت هم اعمال خود را می‌بینیم و صدای خود را می‌شنویم. در قرآن آمده است که: «إِذ يَتَلَقَّى المُتَلَقِّيانِ عَنِ اليَمينِ وَ عَنِ الشِّمالِ قَعيدٌ»[5]؛ دو مأمور الهی، یکی سمت راست ما و یکی در سمت چپ ما نشسته‌اند که هم صورت اعمال ما را و هم صدای آن را دریافت می‌کنند.
3- ارزش‌گذاری و بایگانی:
پس از دریافت هر عمل، ارزشی برای آن در نظر گرفته می‌شود و سپس این ارزش در نامه اعمال ما ثبت و ضبط می‌شود. و ما همه اینها را در روز قیامت می‌بینیم.
[1]– سوره لقمان، آیه 15.
[2]– سوره زلزال، آیه 6.
[3]– البرهان في تفسير القرآن، ج3، ص 514: حَتَّى كَأَنَّهُ فَعَلَهُ تِلْكَ السَّاعَة؛ گویی در همین ساعت آن را انجام دادند.
[4]– سوره ق، آیه 18.
[5]– همان، آیه 17.
سلام متشکر اقای دکتر
با سلام و احترام
از لطف شما سپاسگزاریم.