مصرف مواد غذایی تازه

یکی از مسائل مهم در بارۀ تغذیه که متأسفانه در دنیای امروز مورد غفلت واقع شده است، مصرف مواد غذایی تازه است. تغذیه ما به سمت غذاهای فریز شده می‌رود که ضررهای فراوانی دارد. شعار طب ایرانی این است که غذای انسان هر چه تازه‌تر باشد حیات بخش تر است. برخی از عناوین مطرح شده در این مقاله عبارتند از:

• مصرف مواد غذایی تازه
• مواد غذایی تازه‌تر، انرژی حیاتی بیشتر
  • فواید جوانه‌ها
• پرهیز از مواد غذایی قدید (کهنه)
• مضرات فریز کردن مواد غذایی
• نظر اهل بیت (ع)
• راه‌کارهایی برای پیشگیری
  • خرید روزانه
  • طبخ روزانه

مصرف مواد غذایی تازه

یکی از مسائل مهم در مورد تغذیه که متأسفانه در ایام و سال‌های اخیر مورد غفلت واقع شده است و دارد به سمتی می‌رود که غذاها فریز می‌شوند و کهنه می‌شوند و مصرف می‌شود نکته‌ای است که مورد بحث ما است و اصرار داریم که مواد غذایی تازه مصرف کنیم، شعار طب ایرانی این است که غذای مصرفی هر چه تازه‌تر باشد حیات‌بخش‌تر است. مواد غذایی را تازه مصرف کنید.

مواد غذایی تازه تر، انرژی حیاتی بیشتر

یک فکر منطقی هم بچینید می‌بینید که غذا هر چه به آن مقطع زنده بودن خود نزدیک بوده باشد قوای حیات بخش را بیشتر با خود حمل می‌کند. هر چه این گیاه تازه چیده شده باشد، هر چه این حیوان تازه ذبح شده باشد، هر چقدر این ماهی تازه از آب گرفته شده باشد، هر چه این مادۀ غذایی تازه از آن مقطع حیاتی گرفته شده باشد قوا و انرژی حیاتی بیشتری در درون بدن خود دارد و بیشتر می‌تواند این انرژی حیات بخش را به شما منتقل کند.

انرژی حیاتی چیزی غیر از کالری است، چیزی غیر از ریز مغذی‌ها و درشت مغذی‌ها است. محاسبۀ آن با این اصول تغذیۀ کلاسیک امکان پذیر نیست، یعنی دو دو تا چهار تایی نیست. همین که نیروی حیاتی، آن نیروی زنده بودن یا زنده نبودن که درون یک موجود، چه گیاهی و چه حیوانی وجود داشته است، موجود زنده‌ای که تا چند وقت پیش، چند روز پیش انرژی حیاتی را با خود داشته است، این باعث می‌شود که شما انرژی حیات بخش را بیشتر بهره ببرید.

ممکن است کسی بیاید با شما حساب و کتاب کند که من این دو تا را در آزمایشگاه بردم، این‌که یک ماه از آن گذشته است، گوشت حیوانی با این که یک روز از آن گذشته است هیچ فرقی ندارد. کالری آن یک اندازه است، پروتئین آن یک اندازه است، کلیسم و همه چیز را برای شما محاسبه کند. نه اصلاً حرف غیر از این‌ها است. غذا هر چقدر تازه‌تر باشد حیات‌بخش‌تر است.

فواید جوانه‌ها

 به همین دلیل است که جوانه‌ها که هنوز زنده هستند وقتی شما می‌خورید، یک انرژی درونی عالی حیات بخش به شما می‌دهند. جوانه‌ها یکی از عالی‌ترین مواد سلامتی بخش هستند. خیلی هم توصیه می‌کنم که در برنامه غذای کودکان و جوانان خود جوانه غذایی را بگذارید. خانم‌ها در سن باروری حتماً از جوانه‌ها استفاده کنند. جوانه‌ها را شما ممکن است به شکل گروه ویتامین B و گروه سلامت پوست و غیره بشناسید. جوانه‌ها یک منبع حیات بخش درون بدن شما هستند، چرا که هیچ فاصله‌ای با قطع از حیات ندارند، انرژی حیاتی را مستقیماً به بدن شما منتقل می‌کنند و خیلی مفید هستند.

پرهیز از مواد غذایی قدید (کهنه)

در نقطۀ مقابل آن، در ذهن خود داشته باشید. از بدترین مواد غذایی در دیدگاه طب ایرانی مواد کهنه هستند. در دیدگاه طب ایرانی به این‌ها قدید می‌گویند، گوشت قدید، مواد غذایی قدید، مانده، کهنه که حالا نمک سود می‌کردند یا دودی می‌کردند یا به روش‌های خاصی این‌ها را نگه می‌داشتند که در یک فصلی مثلاً آن موقع زمستان که راه‌ها بسته می‌شد در شهری مجبور بودند گوشت را برای سه ماه نگه دارند، مجبور بودند و خود آن‌ها هم تأکید می‌کردند که از این چنین مادۀ غذایی به هیچ وجه انتظار مادۀ غذایی نداشته باشید. صرفاً برای سد جوع است، صرفاً برای این است که زنده بمانید و غذایی خورده باشید، وگرنه از اثرات حیات بخش گوشت تازه را ندارد.

ما الآن در کنار این قدید قدیمی که گاهی هم هنوز گاه و بیگاه پیدا می‌شود و شور شده‌ها و دودی‌ شده‌ها و غیره، متأسفانه ما با فاجعه‌ای به نام فریز کردن رو به رو هستیم. کنسرو کردن، هر دو این روش‌ها بسیار بد و مناسب هستند.

مضرات فریز کردن مواد غذایی

به یاد داشته باشیم وقتی یک مادۀ غذایی فریز می‌شود، کنسرو می‌شود، از انرژی حیاتی خود علاوه بر این‌که همان لحظه منقطع شده است یعنی همان وقتی که فریز می‌شود، فاصله‌ای می‌افتد و تغییر و تحولاتی که روی آن انجام می‌شود باعث می‌شود که نه تنها خاصیت این کم شود، بلکه به یک مادۀ مضر بیماری‌زا تبدیل شود. به خاطر این‌که مطلب مهمی است لازم است که بیشتر در این مورد صحبت کنیم.

وقتی مادۀ غذایی را داخل فریزر می‌گذارید اجزای آن مادۀ غذایی را به واسطۀ آن انجمادی که روی آن انجام می‌شود و با درجۀ خیلی بالا یعنی یخ زدگی خیلی شدید، سلول‌ها، دیوارۀ سلول‌های آن ماده و یا اگر که تازه باشند که آب بیشتری با خود دارند و اگر کهنه باشند آب کمتری با خود دارند، این یخ زدگی آب و این تغییر مادۀ داخل سلول به انفجار این نوع سلول، پاره شدن سلول‌ها، مخلوط شدن مواد و از دست رفتن ساختار طبیعی آن ماده می‌شود.

وقتی که شما مادۀ غذایی فریز شده را از فریزر خارج می‌کنید، وقتی آب شود خود شما می‌بینید که حتی از لحاظ ظاهری شکل و شمایل و حالت این ماده با آن چیزی که داخل این ماده رفته است کاملاً متفاوت است.

عامل تولید خلط سودا

از دیدگاه طب ایرانی یک تغییر ذاتی یعنی در ذات آن، در عمق آن مادۀ غذایی یک تغییر رخ می‌دهد که آن را متفاوت می‌کند. به قول بعضی از اساتید آنچه که داخل فریزر رفت و از آنچه که از فریزر خارج شد دو چیز متفاوت هستند. فکر نکنید همان چیزی که داخل گذاشتید را دارید می‌خورید. خیلی تغییرات در درون این از دیدگاه طب ایرانی رخ می‌دهد. یعنی اخلاطی که بعداً قرار است از این مادۀ غذایی در بدن شما ساخته شود کاملاً متفاوت می‌شود.

به خاطر داشته باشیم که وقتی غذا را فریز کردید و بعد بیرون آوردید و طبخ کردید شما دارید به میزان بسیار بالایی سودا وارد بدن می‌کنید. یعنی مادۀ غذایی شما، هر چند گوشت که مولّد دم باید باشد یا مادۀ غذایی که باید مولّد بلغم باشد، شما از فریزر خارج کردید و حالا طبخ کردید وقتی وارد بدن شما می‌شود کاری ندارد که ذات این مادۀ غذایی می‌خواسته چه خلطی را بسازد. به خاطر تغییراتی که فریز کردن روی آن ایجاد می‌کند در بدن شما سودا می‌سازد.

تأثیر سودا بر تربیت

شیوع این همه بیماری سودایی در جامعه و تأثیری که این افزایش سودا دارد، یعنی مثلا در مسائل تربیتی، پذیرش، آموزش، پرورش همه نیاز دارند به این‌که اخلاط در تعادل باشند، خصوصاً سودا که مقاومت آن در برابر آموزش ایجاد می‌کند. مقاومت در مقابل تغییر افکار ایجاد می‌کند و اصلاً از خصلت‌های او این است که یک نوع تهجر و دور بودن و غیره را ایجاد کند. کاری که می‌کند این است که بچه‌ها لجباز‌تر می‌شوند، آموزش خود را سخت‌تر انجام می‌دهند و پذیرش آن‌ها پایین‌تر می‌آید و مشکلات دیگری که وجود دارد از اختلال خواب، اختلال رفتار و غیره که نمی‌خواهیم وارد آن شویم.

بدانید که فریز کردن و کنسرو کردن با یک خصوصیات دیگری باعث می‌شود که شما به مقدار زیادی سودا وارد بدن خود کنید. این سودای ساخته شده ساختار اخلاطی یک دم مناسب را، دم صالح را در خون شما به هم بزند و بعد خونی که به مغز شما می‌رسد، خونی که به قلب شما می‌رسد، خونی که به عضلۀ شما می‌رسد برای کارهای پرورشی و تربیتی خون ناصالح باشد و نتیجه و بهره‌ای که می‌گیرید بسیار پایین باشد. این انرژی را، این نشاط را، این حس خوبی زندگی را فقط در خوراکی‌هایی که به سرچشمۀ حیات نزدیک هستند جستجو کنید. راه دیگری بجز مصرف مواد غذایی تازه ندارید.

بیان روایت

 ما روایت هم در این مورد بسیار داریم که حضرت امام صادق (ع) می‌فرمایند دو چیز است که اگر در بدن هر انسانی وارد شود جز ناراستی از آن ظاهر نمی‌شود یعنی بدن را بیمار می‌کند. یکی از آن دو تا گوشت خشک شده است یا همان کلمۀ قدید که گفتم و قبلاً در مورد آن صحبت کردیم.[1]

راه‌کارهایی برای مصرف مواد غذایی تازه

یعنی آن چیزی که مانده می‌شود وقتی وارد بدن می‌شود از آن انتظار سلامتی نداشته باشید. راهکار آن هم بسیار ساده است. یک برنامه‌ریزی داشته باشید.

۱. خرید روزانه

آقای خانه، خانم خانه یا هر کسی که مسئول خرید خانه است یا روزانه، من اغلب به خانم‌ها می‌گویم مگر قرار نیست هر روز پیاده روی کنید، مگر قرار نیست هر روز صبح زود بیدار شوید  و تمام آداب سلامتی را رعایت کنید، صبح زود بلند شوید، ورزش و پیاده روی کنید و وقتی دارید به خانه برمی‌گردید سبزی تازه را هم بخرید، گوشت تازۀ خود را هم بخرید. خرید روزانۀ خود را هم بکنید، چند دقیقه بیشتر وقت شما را نمی‌گیرد. عادت می‌کنید و هر روز با مواد غذایی طبیعی و سالم غذا درست می‌کنید و می‌بینید که چقدر حس خانواده متفاوت می‌شود.

۲. طبخ روزانه

دوم این‌که طبخ تازه به تازه داشته باشید. غذاها را با حجم زیاد بگذارید و بسته بندی کنید… معمولاً خانواده‌های شاغل که خانم و آقا شاغل هستند این مشکل را دارند. یک حجم غذایی را درست می‌کنند برای چهار وعده، برای چند وعده می‌گذارند و بسته‌بندی می‌کنند و متأسفانه خود آن غذا را فریز می‌‌کنند که وعده وعده بیاورند. گاهی اوقات هم نه، آن را در محیط یخچال می‌گذارند. این غذای کهنه و مانده هم تقریباً همان عوارض را دارد. سعی کنید طبخ تازه به تازه داشته باشید.

نکتۀ بعدی این‌که از غذاهای آماده از بیرون تهیه کردن شدیداً پرهیز کنید. غالباً این‌ها غذاهایی هستند که با همین روش فست فودی از انواع مانده و کهنۀ مواد غذایی بیشتر استفاده می‌کنند.

دکتر مژده پورحسینی

---

[1]. امام صادق (ع): دو چیزِ مناسب است که به هیچ درون نادرستی درنمی‌آیند، مگر این که آن را به درستی می‌آورند، و دو چیزِ نامناسب است که به هیچ درون سالمی درنمی‌آیند، مگر این که آن را نادرست و ناسالم می‌کنند. آن دو چیز مناسب، عبارت‌اند از: انار و آب نیمگَرم؛ و آن دو چیز نامناسب، عبارت‌اند از: پنیر و گوشت خشک‌شده؛ دانشنامه احادیث پزشکی، ج 2، ص145.