عوارض یخ خوردن

یکی از عادات رایج استفاده از یخ در آب و نوشیدنی‌های دیگر است. بنا بر طب سنتی ایران مصرف یخ ضررهایی را به همراه دارد و منع شده است. عادت به یخ خوردن عوارضی به همراه دارد که گاهی جبران ناپذیر است. در این مقاله به این موضوع پرداخته‌ایم و عناوین زیر را بررسی می‌کنیم:

  • پرهیز از یخ خوردن
  • عوارض مصرف یخ در آب
    • آسیب به سیستم دماغی و حافظه
    • ازدیاد سودا
    • ایجاد شوک داخلی
    • آسیب به کبد
  • لزوم اصلاح عادت نادرست یخ خوردن

چکیده عوارض یخ خوردن:

  • یکی از مشکلات بسیار جدی در آب نوشیدن، استفاده از یخ است. کسانی که عادت می‌کنند آب یا نوشیدنی‌ها را با یخ میل کنند ضرر جبران‌ناپذیری به مزاج خود وارد می‌کنند.

  • در طب سنتی ایران یخ خوراکی نیست و برای مصارف غیر خوراکی و موضعی به عنوان یک دارو از آن استفاده می‌شود. بنابراین نباید به هیچ وجه یخ را داخل آب و نوشیدنی قرار داد که آن را خنک کند یا ذوب شود و همراه آن خورده شود. در طب سنتی برای خنک کردن آب از یخ با حائل استفاده می‌کردند. مثلاً آن را در کنار ظرف آب قرار می‌دادند تا ظرف آب خنک شود (خنکی معتدل) که امروزه این کار را یخچال‌ها انجام می‌دهند.

  • مصرف یخ در آب یا نوشیدنی عوارضی دارد که عبارت است از:
    1. آسیب به سیستم دماغی و حافظه
    2. ازدیاد سودا
    3. ایجاد شوک داخلی
    4. آسیب به کبد

  • از توصیه‌های اکیدی که بزرگان علم به شاگردان خود می‌کنند این است که اگر می‌خواهید ذهن خود را قوی و توانا نگه دارید از خوردن خوراکی‌هایی که با یخ آغشته است یا آب یخ، اکیداً خودداری کنید.

پرهیز از یخ خوردن

آداب آب نوشیدن ریزه کاری‌هایی دارد که به آسانی با یک دقت نظر شما می‌تواند اعمال شود و جلوی عوارض بسیاری را بگیرد. یکی از مشکلات بسیار جدی در آب نوشیدن استفاده از یخ است. کسانی که عادت می‌کنند آب یا نوشیدنی‌ها را با یخ میل کنند ضرر جبران ناپذیری به مزاج خود وارد می‌کنند.

 اصولاً در طب سنتی ایران یخ خوراکی نیست. کلاً یخ برای مصارف غیر خوراکی و موضعی به عنوان یک دارو از آن استفاده می‌شود و نباید به هیچ وجه یخ را  داخل آب و نوشیدنی قرار داد که آن را خنک کند یا ذوب شود و همراه آن خورده شود. برای خنک کردن آب در طب سنتی از یخ با حائل استفاده می‌کردند. مثلاً آن را در کنار ظرف آب قرار می‌دادند تا ظرف آب خنک شود، آن هم خنکی معتدل، دما نباید به دمای یخ نزدیک شود.

 الآن همین کار را یخچال‌ها انجام می‌دهند، یعنی شما می‌توانید آب را در یخچال قرار بدهید و آن را خنک کنید، امّا این دما، باید دمای متعادل باشد و این توصیه برای فصل گرما است. چه در فصل سرما و چه در مزاج‌های خیلی سرد و رطوبی و چه در شرایطی که فرد نیاز به مصرف خنک کردنی ندارد، یعنی دمای داخل بدن خود را نباید بیش از حد پایین بیاورد، این قانون در این میزان خنک کردن آب هم مورد نیاز نیست.

عوارض مصرف یخ در آب

یک قانون کلی این است که به هیچ وجه نباید یخ را استفاده کنید. یخ خوردن عوارضی دارد که در ادامه بیان می‌کنیم:

۱. آسیب به سیستم دماغی و حافظه

یخ نباید داخل آب قرار بگیرد و نباید ذوب و خورده شود، چرا که آسیب‌های جدی به مغز و سیستم حافظه وارد می‌کند و همچنین آسیب‌های جدی به کبد و سیستم‌های پرورش طبیعی اندام وارد می‌کند. به یاد داشته باشید که اگر می‌خواهید یک حافظۀ قوی، یک قدرت تفکر خوب و یک تحلیل عالی داشته باشید باید از مغز خود و سیستم دِماغی خود محافظت کنید.

 سیستم دِماغی از سیستم‌های آسیب پذیر است. از اندام‌های مختلف ممکن است این آسیب به مغز و اعصاب شما برسد که یکی از شایع‌ترین‌های آن آسیب وارد شدن از معده است. یعنی سوء مزاجات و آسیب‌هایی که در معده منجر به اختلالاتی در سیستم دماغی و مغز و اعصاب شما وارد می‌شود. از جمله سرد کردن بیش از حد معده است که عوارض بر مغز دارد و قوای مغزی که هم حافظه، هم یادگیری و هم قدرت تفکر و تحلیل همه جزء قوای مغزی حساب می‌آیند.

اگر می‌خواهید یک برنامۀ تربیتی خوب داشته باشید، یک پرورش و آموزش خوب و موفق داشته باشید، می‌خواهید از قوای ذهنی بچۀ خود استفادۀ کافی داشته باشید به هیچ وجه به سمت خوردن یخ، خوردن نوشیدنی که یخ در آن است و حتی خوردنی‌هایی که یخی هستند نروید. مثلاً مصرف بیش از حد بستنی، یخمک، غذاها و خوراکی‌هایی که با یخ درست می‌شوند، یخ در بهشت و خیلی چیزهای این شکلی استفاده نکنید. این خیلی مضر است.

همان‌طور که اگر شما درک کرده باشید گاهی اوقات که این را استفاده می‌کنید می‌بینید که داخل سر و مغز شما تیر می‌کشد. یعنی احساس درد ناگهانی را در این ناحیه می‌کنید. این یک علامتی از آن مشکلات بسیار فراگیری است که گاهی اوقات شما حس نمی‌کنید و وارد مغز و اعصاب شما می‌شود و آن‌ها را ضعیف می‌کند.

۲. ازدیاد سودا

وقتی یخ خورده می‌شود چند مشکل جدی برای ما به وجود می‌آید. یکی این‌که اصلاً جنس یخ، جنس سودا است. یعنی تمام مشکلات وابسته به سودا در بدن شما بالاتر می‌رود. یعنی وقتی شما یخ می‌خورید نه تنها سردی بیش از حد و خشکی بیش از حد به معده و دماغ و مغز و اعصاب خود وارد می‌کنید، بلکه ساخت سودا در بدن خود را هم بیشتر می‌کنید و این سودا، از جنس سوداهای بسیار بیماری‌زا است، چون سودا هم انواع دارد. این یک نوع که از یخ تولید می‌شود از آن انواع بیماری‌زا است که خصوصاً برای سیستم مغز و اعصاب می‌تواند عوارض مخرب جدی و چشم‌گیری داشته باشد.

از خوردن یخ عوارض متعددی در بدن شما ایجاد می‌شود. یکی تولید سودای بیش از حد، آن هم سودای بیمار‌گونه و بسیار مخرب علی الخصوص برای سیستم مغز و اعصاب است.

۳. ایجاد شوک داخلی

عارضه دیگری که ایجاد می‌شود ایجاد شوک داخلی در درون بدن است. وقتی ناگهان یک دمای نامتناسب با دمای بدن، یعنی بسیار سرد را وارد معده می‌کنید یک شوک حرارتی وارد بدن می‌شود. بنابراین ممکن است شما ناگهان سر درد بگیرید، ناگهان درد قفسۀ سینه پیدا کنید یا دل درد پیدا کنید. تمام این‌ها به صورت ناگهان و مقطعی می‌تواند به وجود بیاید و اگر مکرر تکرار شود یعنی یخ خوردن بیش از حد و متعدد تکرار شود این عارضه ماندگار می‌شود.

خود شما می‌دانید وقتی می‌خواهید یک کاری فکری کنید، یک کار آموزشی و پرورشی کنید، این‌که فرد درد نداشته باشد و چیز دردناک او را آزار ندهد یک عامل بسیار مهم است. خصوصاً این‌که این درد در اندام رئیسه‌ای باشد که مربوط به آن مسئلۀ آموزش و پرورش شما می‌شود. اندام رئیسه در امور مربوط به ذهن، مغز و سیستم دماغی است و در امور مربوط به آموزش‌های روحی، اخلاقی و پرورشی‌های معنوی قلب است. هر دو این اندام‌ها دچار درد و اذیت می‌شوند. یعنی هم درد قفسۀ سینه به واسطۀ این‌که محل قرارگیری اندام قلب است و هم درد ناحیۀ سر و جمجمه که محل قرارگیری مغز است باعث می‌شود که تمرکز شما روی مسائل آموزشی و تربیتی و پرورشی به هم بخورد.

علاوه بر این‌که تکرار بیش از حد این کار یعنی سرد خوردن و یخ خوردن این دردها را مزمن و ماندگار می‌کند. یعنی جوان و کودکی است که دائماً یا ساعات متعدد از روز و شبانه روز را گرفتار سردرد است، گرفتار درد قفسۀ سینه یا دل درد است. یکی از عللی که می‌‌تواند عامل آن باشد استفادۀ بیش از حد نوشیدنی‌های یخ یا خوردن خوراکی‌های یخ است. این عادت باید ترک شود.

۴. آسیب به کبد

نکتۀ مهم بعدی که در این میان باید به آن اشاره کرد اثر مخرب است که خوردن یخ یا ذوب شدۀ یخ و یا ماده و مواد غذایی آغشته به یخ بر سیستم کبدی به جا می‌گذارد. وقتی معدۀ شما از این سوء مزاج سرد ناگهانی آسیب می‌‌بینید این آسیب را به سمت کبد تسری می‌دهد و وقتی کبد سرد شد و سوء مزاجات سوداوی و سرد و خشک پیدا کرد خونی که می‌سازد و این خون را به سمت سیستم قلبی، دماغی و عضلات و اندام‌های فیزیکال شما و استخوان‌های شما و سیستم اسکلتال شما می‌فرستد این خون آغشته به سودا است. خونی است که درصد سودا از حد طبیعی مطلوب خود بالاتر رفته است.

بنابراین کارکرد و عملکرد کل این اندام‌ها تحت تأثیر قرار می‌گیرد و تمام مسائل تربیتی شما در دامنه‌های مختلف ذهنی، قلبی، جسمی-عضلانی هم تحت تأثیر قرار می‌گیرد، قوا افت می‌کند و انحراف افعال و انحراف عملکرد برای آن‌ها رخ می‌دهد. بنابراین اختلالات مزاجی ماندگار در معده، در دماغ، در کبد از انواع یخ است که هر چه زودتر باید با اصلاح عادات آن را اصلاح بفرمایید.

لزوم اصلاح عادت نادرست یخ خوردن

از توصیه‌های اکیدی که بزرگان علم -خصوصاً علومی که به مغز و قلب و علومی که به رفتار و معنویت مربوط می‌شود- به شاگردان خود می‌کنند و در سیره ثبت شده است این است که اگر می‌خواهید ذهن خود را قوی و توانا نگه دارید از خوردن خوراکی‌هایی که با یخ آغشته است یا آب یخ، اکیداً خودداری کنید. یعنی به شدت روی آن تأکید است. باز هم تأکید می‌کنم که این عادت غلط را اصلاح کنید.

ممکن است فردی بگوید من نمی‌توانم آب غیر یخ بخورم، عطش من را رفع نمی‌کند. فقط باید عادت خود را اصلاح کنید، یعنی یخ خوردن به مرور زمان به شکل یک عادت غلط در می‌آید. این از آن عادت‌هایی است که من تأکید دارم خیلی زود و سریع و با برنامه ریزی خوب و دقیق آن را هر چه زودتر از برنامۀ عادت‌های موجود خود حذف کنید، چون عوارض آن جبران ناپذیر است و هر چه بیشتر طول بکشد دست شما کمتر به فواید ذهنی، کارکردهای ذهنی و توانایی‌های ذهنی و قلبی شما می‌رسد و عارضۀ ماندگار برای شما می‌گذارد.

دکتر مژده پورحسینی

Cinque Terre

درس ششگانه سلامتی بخش

این مقاله بخشی از درس‌های طب سنتی-ایرانی است که توسط استاد ارجمند دکتر مژده پورحسینی در موسسه نورالمجتبی (ع) تدریس شده است. درس ششگانه سلامتی بخش به بررسی عوامل سلامتی و نقش آن در تربیت می‌پردازد. شما می‌توانید برای آشنایی بیشتر با این درس به اینجا مراجعه کنید.

ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

12 نظرات
  1. رضا می گوید

    دقیقا یخ باعث بیماری کبدی هست یک خاطره بگم منم زیاد یخ میخوردم تو گرمای 60درجه مسجدسلیمان یادش بخیر با بچه های محل همش یخ و یخ در بهشت درست میکردم میخوردیم یک یخسازی هم تو محلمون بود خلاصه یخ خوری تفریحمون بود حالا کبدم سوزش داره و اذیتم میکنه و چه راحت قدر سلامتی رو ندونستم

  2. شیدا می گوید

    سلام من خیلی وقته ک یخ میخورم شاید چند سالی میشه اصلا یه جور عادت شده برام انگاری ک معتادش شدم و حتمن بعداز اینکه یه چیزی میخورم یخ میخورم اصلا خیلی مسخرست خودمم میدونم دوست دارم این عادتمو بزارم کنار چون روز‌ب روز دارم لاغرتر و ضعیف تر میشم

    1. ایمانور می گوید

      با سلام و احترام
      حتما به پزشک مراجعه بفرمایید. این حالت گاهی نشانه یک کمبود در بدن انسان است. مثلا علاقه به خوردن یا جویدن یخ در مواردی نشانه کم خونی، کمبود آهن در بدن یا مشکل تغذیه است.
      البته تشخیص صحیح با پزشک و بعد از معاینه کامل می‌باشد.

  3. فلاح می گوید

    سلام چند روز یخ خوردم تمام بدنم به هم ریخته درد قفسه سینه آزارم میده تشکر از شما هرگز یخ نمی‌خورم خیلی ناراحتم سرم تیر می‌کشه خوش سلامت باشین

    1. ایمانور می گوید

      با سلام و احترام
      از لطف شما سپاسگزاریم

      1. ناشناس می گوید

        من وقتی یخ میخورم کیف میکنم

  4. وجیهه می گوید

    با سلام خدمت شما.آیا استفاده از دستگاههای آبسرد کن هم اشتباهه.سیستم خنک کردن این دستگاهها چطوره؟

    1. ایمانور می گوید

      با سلام و احترام
      ظاهرا در آبسردکن‌ها آب یخ نمی‌زند و با فن و مایع خنک کننده خنک می‌شود. اگر به این صورت باشد از خوردن یخ بهتر است.
      استاد محترم خوردن یخ یا آب خیلی سرد را مضر می‌دانند.

  5. ثنا می گوید

    سلام خانم دکتر عزیز ممنون از مطلب خوبتون

    1. ایمانور می گوید

      با سلام و احترام
      از لطف شما سپاسگزاریم

    2. مهدی می گوید

      در مورد یخ ذوب شده مطلب شما نادرست است زیرا آب های چشمه و آب های طبیعی که همه اطبا بر روی آن تاکید دارند از ذوب شدن برف و یخ است اما در مورد استاده از یخبه طور مطلق اشتباه است زیرا اگر یخ با چیزهایی که طبع گرم دارند مانند زعفران که در شربت استفاده می شود البته نه بطور مستمر و عادت و به صورت استفاده مثلا روزی یکبار در فصل گرما بد نیست و آسیب نمی رساند

      1. ایمانور می گوید

        با سلام و احترام
        در مورد نکته اولی که گفتید باید عرض کنیم که نوع یخ زدن هم مهم است. آن منابع یخ که شما گفتید با یخ سازهای فریزر و … خیلی تفاوت دارد. مثلا امروزه ثابت شده که سرعت زمان یخ بستن مواد غذایی در حفظ کیفیت آن موثر است و فاکتورهای دیگری که می‌تواند موثر باشد.
        اما مورد دوم استفاده یخ در موادی که طبع گرم دارند بله این مورد می‌تواند در مواردی استثنا باشد و ضرر نرساند.
        با تشکر از پیام شما